Op jacht naar duurzaam wild met expert Gert Michiels
Lokaal wild: een stukje duurzaam vlees op je bord
In het najaar verschijnen traditiegetrouw de wildgerechten weer op de menukaart. Nochtans heeft de jacht nog vaak een negatieve bijklank. Geheel onterecht, aldus de Hubertus Vereniging Vlaanderen, kortweg HVV. Wildexpert en verantwoordelijke van het kenniscentrum Gert Michiels weerlegt enkele vooroordelen en legt uit hoe de jacht net onze ecologische voetafdruk kan verkleinen.
Streng gereguleerd
“Vaak komen die vooroordelen voort uit onwetendheid”, opent Gert Michiels. “Met de Hubertus Vereniging Vlaanderen willen we informeren en vooral de jacht ondersteunen door de sector wat beter naar voren te brengen. We baseren ons daarvoor op wetenschappelijk onderzoek. Ook is de jacht een van de strengst gereguleerde activiteiten, zowel op Belgisch als Europees niveau. Eerst en vooral moet je slagen voor strenge theoretische én praktische examens om te mogen schieten. Ook het jachtterrein moet goedgekeurd worden en is gebonden aan specifieke openingstijden. Om van de bijkomende vergunningen nog maar te zwijgen.”
Deel van een ecosysteem
Gert Michiels: “De jacht is veel duurzamer dan de klassieke kwekerijen, en dat is eigenlijk heel logisch. Vergelijk de ecologische voetafdruk van een vrij dier, zoals een ree in het bos, met een rund uit een kwekerij. De ree heeft deel uitgemaakt van een heel ecosysteem, en hielp mee de biodiversiteit in stand houden door planten te eten en te verteren. Dat gaf bepaalde gewassen meer groeikansen, en de uitscheiding kwam andere diersoorten en organismen ten goede.”
Wildbeheer
Er heerst ook nog altijd een sterk debat over predatorcontrole. Is het echt nodig om bepaalde populaties onder controle te houden? Lukt dat niet vanzelf via natuurlijke selectie? “Dat is inderdaad ook een omstreden onderwerp”, geeft Gert Michiels toe. “Vroeger was dat misschien nog het geval, maar dan spreken we over de tijd dat predatoren enkel overleefden op hun prooien. Maar door de tussenkomst van de mens – en dan vooral diens afvalresten – zijn populaties veel sterker gegroeid en komen ze in groten getale voor. Dieren passen zich aan, de vos is daar een mooi voorbeeld van. Wat veel mensen trouwens niet weten, is dat we als jager het volledige ecosysteem van een jachtgebied analyseren. We nemen de populaties grondig onder de loep. Is er geen surplus van een diersoort? Dan wordt er ook niet op gejaagd.”
Sterk geëvolueerd
“De jacht is eigenlijk de basis van ons bestaan. We komen immers van jager-verzamelaars. Rond de Middeleeuwen is het stilaan geëvolueerd naar een bezigheid voor de elite. Vandaag is dat totaal niet meer het geval. De jacht gaat over het totaalbeheer, over de verzorging van het wild om er dan eventueel een stukje van te oogsten. Jacht is zoveel meer dan afschot”, gaat Gert Michiels verder. “Maar ook qua werking is er veel veranderd. Ook in onze sector is er sprake van een sterke digitalisering en informatisering. We zijn verplicht om een monitoring te doen, en onze bevindingen door te geven. We richtten daarvoor zelf een digitaal platform op en in 2020 ontwikkelden we een heuse jacht-app: Wilder. De app is bedoeld om losse waarnemingen, schademeldingen enz. in te voeren. De jager krijgt sneller en accurater info over zijn jachtrevier. Zo kan hij gerichter ingrijpen. Maar ook wie niet actief is in de jacht, kan gebruikmaken van de app. Stel dat je schade hebt door everzwijnen die je tuin hebben omgewoeld, dan kun je dat bijvoorbeeld rechtstreeks melden aan de jachtopzichter van jouw regio.”
Favoriete wildgerecht
Gert Michiels denkt even na. “Als ik écht moet kiezen, gaat er voor mij niks boven een heerlijke reefilet, dat is echt het beste stukje wild dat je kan verkrijgen. Zeker als je het zelf bemachtigd en verwerkt hebt. Mijn kinderen houden er trouwens ook enorm van. Ze kunnen ook genieten van een goede steak van bij de landbouwer in de buurt, maar er kan niks tippen aan ree op tafel. Ik raad iedereen sterk aan om het te proberen! Ik wil toch nog even benadrukken om, ook bij de aankoop van wild, te denken aan het korte keten-principe. Maak gebruik van lokaal wild. Op de markt is heel veel gekweekt wild in omloop, zoals haas uit Argentinië of edelhert uit Nieuw-Zeeland. Dat zorgt dan natuurlijk wél weer voor een zware ecologische voetafdruk. Maar ik ben ervan overtuigd dat voor wie als chef-kok met zijn producten begaan is, de keuze voor lokaal een evidentie is.”
We analyseren de wildpopulaties grondig. Is er geen surplus van een bepaalde diersoort? Dan wordt er niet op gejaagd.